Debat onderwijsbegroting: eerste kennismaking met nieuwe Kamerleden

Op 16 en 18 januari 2024 behandelde de Tweede Kamer de onderwijsbegroting. Tijdens het begrotingsdebat passeerden een aantal belangrijke onderwerpen de revue.

Deltaplan

Anita Pijpelink (Groenlinks-PdDA) vroeg de minister naar haar mening over de oproep tot een Deltaplan lerarentekort. De minister verwees naar het Werkplan Samen voor het beste onderwijs. Hierin is niet één maatregel die de tekorten kan oplossen. Het vraagt volgens de minister een lange termijn aanpak en volle inzet van alle betrokkenen. Alle maatregelen die potentieel effect hebben, worden ook overwogen. CNV blijft op de noodzaak van structurele financiering van het onderwijs en een stagevergoeding voor alle stagiaires hameren, samen met CNV Jongeren. Afgelopen dinsdag (23 januari) heeft De Tweede Kamer ingestemd met de motie.

Langjarige gerichte aanpak op het verbeteren van het onderwijs

Er wordt gewerkt aan een aangescherpt curriculum en beter zicht op prestaties van scholen en professionalisering van leraren. Het geld moet vooral terecht komen in het primaire proces zegt NSC. De minister geeft aan dat binnen het proces van het herijken van het financieringssysteem in het funderend onderwijs hier ook nader naar wordt gekeken. CNV is daar nauw bij betrokken. In reactie op de motie van Van Meenen (D66) wordt uitsluitsel gegeven over voorstellen voor één cao funderend onderwijs en het voeren van de loononderhandeling met de minister. Voor deze laatste wijziging in arbeidsvoorwaardenvorming, is een wetswijziging nodig.

Onderwijshuisvesting

Een gezonde en veilige werkplek is volgens CNV ook ná corona van belang. Ergin (DENK) vroeg de minister naar een aanpak van de onderwijshuisvesting. Tot 2050 is jaarlijks 1,2 miljard noodzakelijk om achterstallig onderhoud in te halen. In de begroting wordt daar geen geld voor gereserveerd, aangezien het volgens de minister geen speerpunt is. CNV blijft dit onderwerp agenderen, aangezien 50% van de onderwijsgebouwen aan onderhoud toe is.

Anders organiseren

CNV pleit al geruime tijd voor het terug dringen van de onderwijstijd. Verhoeff (PVV), vroeg de minister naar haar mening over de vierdaagse lesweek en leendocenten. Nergens in de wereld worden er zoveel uren lesgegeven als in Nederland. Bij het terugbrengen van de lestijd staat onderwijskwaliteit voor CNV voorop. In de tijd die vrijkomt kunnen leraren lessen voorbereiden en werken aan hun eigen professionalisering. Deze veranderingen vragen een fundamentele wijziging van het stelsel. De minister wil deze optie en nadere opties samen met ‘het veld’ bezien.

Wet internationalisering in balans

Minister Dijkgraaf heeft de onderwijsraad om advies gevraagd. Na het uitzetten van een enquête in december 2023, heeft een delegatie van het hoger onderwijs binnen CNV deze maand met de Onderwijsraad gesproken. De uitkomsten van de enquête schetsen een genuanceerd beeld, dat vraagt om maatwerkoplossingen en een instroom van internationale studenten die in balans is. De regering dient het wetsvoorstel in het tweede kwartaal van 2024 in bij de tweede kamer.

Fixusmaatregelen moeten voor 1 oktober 2024 er zijn om een selectieprocedure voor het volgende kalenderjaar mogelijk te maken. CNV heeft in een brief aan minister Dijkgraaf en naar de vaste Kamercommissie een oproep gedaan om de beroepsgroep zelf te betrekken bij het opstellen en uitvoeren van de wetgeving. De locatie van de onderwijsinstelling is hierin belangrijk: in de grote stad met huisvestingsproblemen of daarbuiten in de grens- krimpregio’s. Daar willen de instellingen vooral meer internationale studenten. Dat is van belang voor de werkgelegenheid en economie in deze regio’s. Dinsdag 23 januari is een motie van NSC, VVD en BBB aangenomen om het aantal Engelstalige opleidingen in het hoger onderwijs snel te verminderen. Acht weken krijgt minister Robert Dijkgraaf om samen met de instellingen een plan te maken.