Zorgen voor een veilige schoolomgeving

Voorbereiden op Paarse Vrijdag

Op Paarse Vrijdag vieren we dat iedereen zichzelf mag zijn, ongeacht wie je bent, wat je hobby’s zijn, wat je huidskleur is, wat je gelooft of op wie je verliefd wordt. Tips van het COC voor scholen over het invullen van deze speciale dag op 8 december.

'Paarse Vrijdag is begonnen in het voortgezet onderwijs, maar steeds meer basisscholen doen mee’, vertelt Jeroen Horvers, projectleider educatie bij het COC, de belangenorganisatie van de LHBTI+-gemeenschap, over de landelijke actiedag. Het verschil is volgens hem dat Paarse Vrijdag, dit jaar op 8 december, op middelbare scholen vooral een zichtbaarheidsactie is, terwijl het op basisscholen meer gericht op leren samenleven. Hij geeft aan dat het belangrijk is dat kinderen verteld wordt dat iedereen zichzelf mag zijn. Maar ook dat ze respecteren wie anderen zijn en kunnen praten over verschillen, zoals op het gebied van seksualiteit of gender. ‘We willen ervoor zorgen dat kinderen een positieve associatie met diversiteit en jezelf zijn krijgen.’ Dat is nodig, want uit Veilig op school, de landelijke veiligheidsmonitor 2021-2022, blijkt dat 17 procent van de leerlingen in het basisonderwijs weleens gepest wordt.

Positieve norm

De school zou volgens het COC een plek moeten zijn waar iedereen zich veilig voelt om zichzelf te zijn. Horvers wijst op de verantwoordelijkheid van leerkrachten om een positieve, veilige norm rondom diversiteit te creëren. ‘De school is een tweede thuis voor kinderen. Het is daarom belangrijk dat een leraar actief ingrijpt als er bijvoorbeeld met “homo” of iemands religie wordt gescholden.’

Open gesprekken

Maar ook tijdens de dagelijkse gang van zaken is het belangrijk een positieve kijk op diversiteit uitstralen. Horvers: ‘Als een leraar het bijvoorbeeld gek vindt als een jongetje nagellak op heeft of vooroordelen heeft over het rekenvermogen van meisjes, zal dit ook door andere kinderen opgepikt worden.’ Volgens hem spelen leraren vooral een grote rol in het voeren van open gesprekken over diversiteit. ‘Bewustzijn hierover is de eerste stap. Aandacht voor diversiteit zorgt al voor een veiligere schoolomgeving.’

Gratis pakket met lesbrieven

Om leraren te helpen aandacht te besteden aan Paarse Vrijdag en diversiteit op school te bespreken, stelt het COC gratis Paarse Vrijdag-pakketten beschikbaar. Er zijn 13 lesbrieven: van prentenboeken en kleurplaten voor de onderbouw tot interactieve shows en een gedicht voor de midden- en bovenbouw. In sommige lesbrieven speelt diversiteit een rol op de voorgrond, in andere op de achtergrond. Ook zijn er lesbrieven die diversiteit breed bespreken; die gaan gewoon over jezelf zijn. Horvers: ‘Het gesprek moet gaan over de boodschap dat je jezelf kunt zijn. Alle leerkrachten kunnen daar, aan de hand van de verschillende lesbrieven, hun eigen invulling aan geven. Ook leraren die het nog spannend vinden om familie-, seksuele en genderdiversiteit te bespreken.’

Tips voor Paarse Vrijdag

Bestel op tijd je pakket en bespreek met collega’s hoe jullie aandacht besteden aan deze dag. Informeer ouders wat de school gaat doen met Paarse Vrijdag. Bereid je voor op gesprekken over vooroordelen, familiediversiteit, religie, en genderidentiteit en nog veel meer door de podcastreeks te luisteren van het COC: Juffen en Meesters op regenboogles.

Waar bestellen?

Het lespakket is te bestellen via deze link

De podcast is te beluisteren via deze link

Er zijn ook pakketten voor voortgezet onderwijs, mbo en hoger onderwijs.

foto: Jean-Pièrre Jans