Onderzoek naar prestatiefascinatie in het onderwijs

Samen met Verus, de vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs, onderzoekt CNV de prestatiedruk in het onderwijs. De cijfers liegen er niet om. Prestatiedruk onder jongeren neemt alsmaar toe.

Uit onderzoek van het Trimbosinstituut, dat zicht geeft op de ontwikkelingen in de gezondheid en het welzijn van de Nederlandse schoolgaande jongeren, blijkt dat leerlingen in het basis – en voortgezet onderwijs in vergelijking met 2001 in 2021 ongeveer drie keer zoveel aan schoolgerelateerde prestatiedruk ervoeren. Ook in het hoger onderwijs kampte in 2022 een ruime helft van de studenten met prestatiedruk, zo onderzocht Trimbos.

Depressie en burn-out

Het leveren van een goede prestatie en het ervaren van enige druk daarbij, is niet per se verkeerd. Maar hoge prestatiedruk heeft een keerpunt: eentje van stress, depressie of zelfs burn-out. En dan te bedenken dat het leveren van hoge prestaties tegenwoordig voor veel leerlingen en studenten de norm lijkt, waarbij zij zich continu met elkaar vergelijken. We zien dit breder in de maatschappij: er is vooral veel aandacht voor bijzondere en uitzonderlijke prestaties. Gewoon je leven leiden lijkt niet meer genoeg. Laat staan het minder goed doen dan ‘gemiddeld’. We noemen dit prestatiefascinatie.

Enquêtes

CNV en Verus onderzoeken hoe het zit met deze prestatiefascinatie in het onderwijs. Hoeveel komt het voor, wat zijn de oorzaken en wat kan er worden gedaan om de druk die hiermee gepaard gaat te verminderen? We houden enquêtes onder leerlingen en studenten, onderwijsbestuurders, schoolleiders, leraren en andere onderwijsprofessionals. De enquêtes zijn toegesneden op de verschillende rollen.

Resultaten

De resultaten van de enquête gebruiken we onder meer om in de media aandacht te vragen voor de problematiek van prestatiefascinatie, om mogelijke oplossingen te inventariseren en het probleem bij relevante partijen, zoals scholen en politici, onder de aandacht te brengen.

Je kunt nog steeds meedoen met deze enquête. Leden van CNV hebben hier een mail over ontvangen, met daarin een link. Deelname is anoniem en kan tot 5 juli 2024. Het invullen van de enquête duurt ongeveer 10 minuten.