Grote zorg onderwijsbonden over inperkende aanpak demonstraties

Richtlijn universiteiten en hogescholen botst met (inter)nationale wetgeving

De onderwijsbonden maken zich ernstig zorgen over de richtlijn die universiteiten en hogescholen willen hanteren voor demonstraties op hun instellingen. Het is niet in lijn is met het internationaal erkende en vastgelegde demonstratierecht en het is ook éénzijdig opgesteld zonder dialoog met de bonden.

Ergernis is er over de plicht van studenten hun protestacties aan te melden bij de universiteit of hogeschool waar deze plaats gaat vinden. Hiervoor bestaat volgens de bonden geen wettelijke basis. Volgens de Wet openbare manifestaties (Wom) moet een demonstratie worden aangemeld bij de burgemeester, zodat met hem of haar afspraken kunnen worden gemaakt over het verloop van de demonstratie.

Niet verantwoordelijk

Ook wordt geen onderscheid gemaakt tussen demonstraties binnen universiteits- en hogeschoolgebouwen en op publiek toegankelijke buitenplaatsen van de instellingen. Volgens de bonden mogen demonstranten, waaronder organisatoren, niet verantwoordelijk worden gehouden voor het gedrag van andere demonstranten.

Gevoel van onveiligheid

De bonden vragen zich ook af of een universiteit of hogeschool alle deelnemers aan een demonstratie mag verplichten zich te legitimeren. Als demonstrerende studenten of medewerkers zich moeten identificeren voor hun deelname aan een protest bij de eigen organisatie creëert dat een gevoel van onveiligheid, waardoor medewerkers met een tijdelijk contract, zich wellicht niet in een demonstratie durven mengen.

Fundament rechtsstaat

De bonden wijzen erop dat demonstreren een fundament is van de democratische rechtsstaat. En juist op universiteiten en hogescholen moet plaats zijn voor kritische geluiden en inhoudelijk debat. De nu voorgestelde richtlijnen perken het demonstratierecht in, waardoor kritische geluiden en inhoudelijk debat worden bemoeilijkt.

Medezeggenschap gepasseerd

Bij een nieuwe richtlijn als deze hoort de medezeggenschap betrokken te worden, vinden de bonden. Omdat dit niet het geval is wordt de medezeggenschap opgeroepen niet mee te werken aan dergelijke aanpassingen.

Polderen

‘Deze on-Nederlandse situatie vraagt om een Nederlandse aanpak: polderen’, zegt Daniëlle Woestenberg, voorzitter CNV Onderwijs. ’Waarbij we samen, als instellingen, werknemers en studenten het gesprek kunnen voeren over het borgen van academische vrijheid, open dialoog én een veilige werk- en leeromgeving. Dat allerlei rechten eenzijdig door de universiteiten en hogescholen tot nader orde worden ingeperkt past daar niet bij. Op zijn minst had hierover met ons als vertegenwoordigers gesproken moeten worden.’