Kwalitijd van het onderwijs

Het einde van het schooljaar nadert. Dat betekent weer nadenken over het jaar dat komen gaat. Een van de dingen die je dan als schoolleider doet, is een voorstel maken voor een vakantierooster. Dan houd je rekening met de omliggende scholen en met de studiedagen die je wilt inplannen.

Ik vond het altijd wel een leuke rekensom. Zeker, omdat ik dan met 30 september rekening moest houden, de 365e dag van het jaar. Op welke dag valt die? Net als de schrikkeldag. Zeker toen ik nog geen vijfgelijkendagen rooster had, was dat van belang. En te veel marge wilde ik niet overhouden. Uiteindelijk ging het erom voldoende uren te maken voor onder- en bovenbouw, zodat ze in acht jaar de wettelijk verplichte 7.520 uur maken. Als inspecteur kwam ik enkele jaren geleden een directeur tegen die niet goed werd van het bijhouden van alle uren van alle leerlingen. Ze hield van al haar ruim tweehonderd leerlingen alles precies bij op een uitgebreide Excelsheet en vroeg mij waarom ze dat van de inspectie moest?

Wanneer wij naar de onderwijstijd kijken als inspectie, kijken we inderdaad naar het totale aantal uren, want die staan in de wet genoemd. Maar wij berekenen dat, net als ik dat vroeger als directeur deed, per schooljaar. En waar wij ook naar kijken, is of de verdeling goed is. Er mag verschil bestaan tussen de onder- en bovenbouw. En je mag zeven keer een onderbroken week inroosteren. Dat wordt een vierdaagse schoolweek genoemd, maar als je de dinsdag na Pinksteren vrij roostert, is die driedaagse schoolweek een van die zeven onderbroken weken.

De boog kan niet altijd gespannen staan

Inspecteur M@rk

Ook voor de onderwijstijd biedt de wet best veel ruimte. Zo zijn er maar drie vakanties door de overheid vastgesteld en verder mag je als school zelf bepalen wanneer je een vakantie inplant. In de wet wordt ook aangegeven dat een schoolweek in beginsel vijf dagen duurt, maar er staat niet bij welke dagen dat zijn. Dus in theorie zou het ook dinsdag tot en met zaterdag kunnen zijn, maar dat ben ik nog niet tegengekomen. En je moet als school er dus rekening mee houden, dat je maar zeven ononderbroken weken mag hebben.

Er is een website, die door veel schoolleiders bekeken wordt, waar staat geschreven dat wanneer je een driedaagse schoolweek wilt inroosteren, je toestemming moet vragen aan de inspectie. Ik kan je vertellen dat wij die toestemming nooit zullen geven. Wij verwijzen naar de wet en leggen de bedoeling daarvan uit: in beginsel een vijfdaagse en zeven keer een vierdaagse schoolweek. Wat ik veel belangrijker vind dan de 7.520 uur, is hoe je die tijd zo effectief mogelijk besteedt. De boog kan niet altijd gespannen staan, maar ik kom tijdens mijn schoolbezoeken veel weglektijd tegen. En zeker op scholen waar de onderwijskwaliteit achter blijft, zoek ik naar oorzaken. Regelmatig vermoed ik dat inefficiënte onderwijstijd een van de oorzaken is. In mijn terugkoppeling heb ik het dan vaak over effectivitijd en prioritijd.