‘De jaarwisseling is het grootste risico-evenement van het jaar. Voor mij voelt het niet goed om die avond dan thuis te gaan zitten borrelen met familie en vrienden’, vertelt de burgemeester. ‘Daarom ging ik tijdens Oud & Nieuw 2019/2020 mee met de surveillance van de politie. Dat soort praktijksituaties zoek ik wel vaker op; met eigen ogen en oren meemaken wat er in de stad speelt, buiten de muren van het stadhuis en de bestuurstafels om. Zo blijf ik hands on als burgemeester. Toen we rondreden in het politiebusje kwam er een melding binnen dat een vrouw op blote voeten in pyjama op een belangrijke hoofdweg in Gorinchem liep. We gingen erheen. Het lukte de agenten niet om de vrouw het busje in te krijgen. Uit een eerder politieoverleg wist ik dat ze een verleden had van misbruik. Laat mij het proberen, zei ik. Ik maakte contact met de vrouw, en ze stapte het busje in met me. Even later keek ze me van opzij aan en vroeg me: “Wie bent u eigenlijk?” Ik ben de burgemeester van Gorinchem, antwoordde ik. En toen stelde ze me de vraag die me daarna niet meer losliet: “Weet u wel wat u mij aandoet met zo’n gedwongen opname?” Nee, eerlijk gezegd wist ik dat niet.’
Gedwongen opname
Uit landelijke cijfers van de Inspectie Gezondheidszorg over 2021 blijkt dat Melissant en haar collega’s tekenden voor 1.560 gedwongen opnames onder de Wet Zorg en Dwang. En nog eens 8.750 keer gaven zij toestemming voor verplichte zorg aan een patiënt in een crisissituatie. Telkens als ze weer gebeld werd om een akkoord te geven voor een gedwongen opname, spookte het door het hoofd van de burgemeester: Wat doe ik iemand aan met een gedwongen opname? Doe ik wel het goede? ‘Het was een morele kwestie voor me geworden.’ Bij Yulius in Sliedrecht, een instelling voor psychiatrische crisisopvang, vroeg Melissant of ze eens kon meelopen op hun high intensive care afdeling. Hoe ziet zo’n afdeling eruit? Wat gebeurt er allemaal na een gedwongen opname? ‘Maar het mocht niet. Te onveilig en niet in lijn met de privacy van patiënten, kreeg ik te horen. Alleen als ik stagiaire verpleegkunde was geweest, had het gekund.’
Kans
Uit nieuwsgierigheid keek ze op de website van de opleiding in Utrecht. 'Van burgemeesters is bekend dat ze werkweken maken van zo’n zestig uur. Daar kom ik ook wel aan. En toen kwamen de coronamaatregelen. Ik dacht: dit is mijn kans. Dan doe ik alleen het eerste jaar en haal mijn propedeuse. Buffel ik tijdens vakanties en weekenden door. Mijn man zei: “Waar begin je aan?” Maar ik moést antwoord krijgen op de vragen die ik had.’ Tijdens dat eerste jaar van de opleiding leerde ze alle verpleegkundige basisvaardigheden. Denk aan rode en gele wondverzorging, injecteren, een infuuspomp instellen en medicatie toedienen. ‘Wat ik zo graag wou: rondkijken op een psychiatrische afdeling, bleek echter pas bij de tweede stage te kunnen. Na het behalen van mijn propedeuse, en een stage in de thuiszorg, ben ik daarom toch doorgegaan met de opleiding.’
